Dubay dəbdəbəli mülkləri və inkişaf edən daşınmaz əmlak sənayesi ilə tanınır. Kirayəçi olaraq, gözəl Al Bateen bölgəsində xəyal etdiyiniz evi tapmış ola bilərsiniz. Bununla belə, ev sahibiniz birdən icarə müqavilənizi yeniləməkdən imtina edərsə, nə baş verir? Bu, hər bir kirayəçi üçün stresli vəziyyət ola bilər, lakin Dubayda icarə ilə bağlı qanunları və qaydaları anlamaq vacibdir. Ev sahibi Dubayda icarənizi yeniləməkdən imtina edərsə nə baş verəcəyi və bunun kirayəçilərin hüquqlarına necə təsir edəcəyi barədə bilmək üçün lazım olan hər şeyi müzakirə edəcəyik.
Dubayda icarə ilə bağlı qanun nədir?
Dubayın icarə qanunu Dubay Torpaq Departamenti (DLD) tərəfindən idarə olunur. DLD-ə görə, icarə müqaviləsi yazılı şəkildə olmalı və hər iki tərəf tərəfindən imzalanmalıdır. Müqavilədə ev sahibinin və kirayəçinin adları, icarə müddəti, icarə məbləği, ödəniş şərtləri və hər hansı xüsusi şərtlər kimi əsas detallar daxil edilməlidir.
İcarə müddəti adətən bir ildir, lakin hər iki tərəfin qarşılıqlı razılığı ilə müddət bitdikdən sonra yenilənə bilər. Bu müddət ərzində tərəflərdən heç biri qarşı tərəfin əvvəlcədən razılığı olmadan müqaviləni ləğv edə və ya ona dəyişiklik edə bilməz.
İcarə müqaviləsinə heç bir yeniləmə bəndi daxil edilməyibsə və tərəflərdən heç biri onun müddətinin bitməsinə ən azı 90 gün qalmış boşaldılması barədə xəbərdarlıq etməyibsə, o zaman hər iki tərəf müqaviləni ləğv etmək barədə bildiriş verənə qədər o, avtomatik olaraq aydan aya yenilənəcək.
Qeyd etmək vacibdir ki, bütün icarələr Dubayın 2007-ci il tarixli 26 saylı İcarə Qanununa uyğun olmalıdır və bu qanunda kirayə artımı və evdən çıxarılma ilə bağlı xüsusi qaydaları müəyyən edir. Bu qanun həmçinin kirayəçilərin icarə müddətində tələb olunan zəruri təmir və texniki xidmətlə bağlı hüquqlarını müəyyən edir.
Kirayəçinin hüquqları nələrdir?
Dubay kirayə qanununa əsasən, kirayəçilər onları ev sahiblərinin hər hansı ədalətsiz təcrübələrindən qorumaq üçün nəzərdə tutulmuş xüsusi hüquqlara malikdirlər. Bu hüquqlardan biri də ev sahibinin heç bir maneəsi və müdaxiləsi olmadan əmlakdan dinc şəkildə istifadə etmək hüququdur.
Kirayəçilər, həmçinin zəruri hallarda əmlakın təmiri və saxlanmasını tələb etmək hüququna malikdirlər. Ev sahibi bütün lazımi təmir işlərinin tez və səmərəli şəkildə aparılmasını təmin etməyə borcludur.
Dubayda kirayəçilərin digər mühüm hüququ təhlükəsizlik depozitinin qorunmasıdır. İcarəçinin səhlənkarlığı nəticəsində dəyən zərərlər olmadıqda, kirayəçi icarəyə xitam verildikdən sonra 14 gün ərzində təhlükəsizlik depozitini geri qaytarmalıdır.
Bundan əlavə, kirayəçi icarə haqqının ədalətsiz və ya əsassız olaraq artırıldığını hiss edərsə, RERA (Daşınmaz Əmlakın Tənzimlənməsi Agentliyi) və ya DLD (Dubay Torpaq Departamenti) ilə mübahisə edə bilər.
BƏƏ qanunlarına əsasən, kirayə haqqının ödənilməməsi və ya müqavilənin pozulması kimi əsaslı səbəblər olmadıqda, ev sahibləri icarə müddəti bitmədən kiracıları evdən çıxara bilməz. İcarəçilər BƏƏ qanunlarına əsasən öz hüquqları ilə tanış olmalıdırlar ki, onlar xəbərdar olsunlar və lazım olduqda tədbir görə bilsinlər.
Ev sahibinin hüquqları nələrdir?
Ev sahibi olaraq, Dubayda əmlakınızı icarəyə götürməyə gəldikdə, sizin də müəyyən hüquqlarınız var. Birincisi, icarəçidən icarə haqqını vaxtında və razılaşdırılmış icarə şərtlərinə uyğun olaraq almaq hüququnuz var. Siz həmçinin icarə müddəti başa çatdıqdan sonra kirayəçiyə qaytarılacaq icarə müddətinin əvvəlində təhlükəsizlik depoziti tələb edə bilərsiniz.
Ev sahibi olaraq, siz icarə müddəti ərzində normal köhnəlmə nəticəsində baş verə biləcək hər hansı zərərin saxlanması və təmiri üçün məsuliyyət daşıyırsınız. Lakin səhlənkarlıq və ya sui-istifadə nəticəsində kirayəçilərin və ya qonaqların vurduğu ziyan varsa, o zaman bu cür təmirə görə məsuliyyət daşıya bilərlər.
İcarəçilərinizə əvvəlcədən xəbərdarlıq etdikdən sonra əmlakınızı müntəzəm olaraq yoxlamaq hüququnuz var. Bu, əmlakınızın kirayəçiləriniz tərəfindən düzgün saxlanmasına və saxlanmasına kömək edir.
Bundan əlavə, onların icarə müqaviləsi çərçivəsində razılığın hər hansı şərtlərində pozuntular varsa, məsələn, icazəsiz subicarəyə vermək və ya qonşularla ağlabatan həddən artıq narahatlığa səbəb olmaq; ev sahibləri, icarə müddəti bitməmişdən əvvəl xitam vermək də daxil olmaqla, lazımi tədbirlər görmək üçün qanunvericiliyə uyğun bütün hüquqlara malikdirlər.
İcarəyə götürənlərin BƏƏ qanunlarına əsasən verilmiş xüsusi hüquqları olsa da; ev sahibləri ödənilməmiş icarə haqqı və ya icarəyə verilmiş binalar daxilində baş verən qeyri-qanuni fəaliyyətlər kimi arzuolunmaz hadisələrə qarşı müəyyən müdafiədən istifadə etməlidirlər – bu, hər iki tərəf arasında tarazlıq yaradır və bununla da zamanla bağlanmış bütün müqavilə razılaşmalarında ədalətli sövdələşmələr təmin edilir!
Ev sahibi icarə müddətini uzatmaqdan imtina edərsə nə olar?
Dubayda ev sahiblərinin kirayəçiləri ilə icarə müqaviləsini yeniləməkdən imtina etmək hüququ var. Bununla belə, onlar bunun üçün əsaslı səbəb göstərməli və qanuni prosesə əməl etməlidirlər.
Ev sahibi heç bir qanuni səbəb göstərmədən icarəni yeniləməkdən imtina edərsə və ya icarə müqaviləsinin müddəti bitməzdən əvvəl bildiriş verməzsə, kirayəçilər Dubayın İcarə Mübahisələrinin Həlli Mərkəzinə (RDSC) şikayət edə bilərlər. RDSC daha sonra hər iki tərəfin təqdim etdiyi sübutlar əsasında araşdırma aparacaq və qərar verəcək.
Hər hansı bir tərəf tərəfindən müqavilənin pozulması və ya qanun pozuntusu olmadığı, lakin ev sahibi hələ də icarəni yeniləməmək qərarına gəldiyi hallarda, kirayəçilər BƏƏ kirayə qanunlarına uyğun olaraq ev sahibindən kompensasiya almaq hüququna malik ola bilərlər. Bu kompensasiyaya köçürmə xərcləri və qəfil köçürülmə nəticəsində yaranan digər maliyyə itkiləri daxil ola bilər.
Dubaydakı kirayəçilər üçün əmlakın icarəyə verilməsinə gəldikdə onların hüquqlarının olduğunu başa düşmələri vacibdir. Və bu hüquqlar ev sahiblərinin imtinası ilə pozulursa, dərhal hüquqi məsləhətə müraciət etməlidirlər.
Ev sahibi icarə müddətini uzatmaqdan imtina edərsə, kirayəçi evdən çıxarıla bilərmi?
Ev sahibi icarə müqaviləsini yeniləməkdən imtina edərsə, bu, kirayəçinin evdən çıxarılacağı anlamına gəlmir. Əslində, Dubay qanunlarına görə, kirayəçinin icarə müddəti bitdikdən sonra belə kirayə götürdüyü əmlakda qalmaq hüququ var.
Bununla belə, ev sahibinin kirayəçini qanuni olaraq evdən çıxara biləcəyi müəyyən hallar var. Ev sahibinin əmlakı şəxsi istifadəsi üçün istifadə etməsi lazımdırsa və ya onu satmağı planlaşdırırsa, icarə müqaviləsini ləğv edə və xitam bildirişinin təqdim edildiyi gündən 12 ay ərzində kirayəçidən evdən çıxmasını tələb edə bilər.
Əgər kirayəçi icarə haqqını ödəmədiyinə və ya icarə müqaviləsində müəyyən edilmiş digər şərtlərin pozulmasına görə (məsələn, icazəsiz subicarəyə vermək) evdən çıxarılma ilə üzləşirsə, o zaman onlar qanuni tədbirlərə məruz qala və nəticədə evdən çıxarıla bilər.
Kirayəçilər və ev sahibləri üçün kirayə və evdən çıxarılma zamanı Dubay qanunlarına əsasən öz hüquq və öhdəliklərini başa düşmək vacibdir. Hər hansı bir tədbir görməzdən əvvəl hüquqi məsləhət almaq həmişə tövsiyə olunur.
Nəticə
Dubay qanunu icarə müddətinin uzadılması ilə bağlı həm kirayəçilərin, həm də ev sahiblərinin hüquqlarını aydın şəkildə müəyyən etsə də, fikir ayrılıqları hələ də yarana bilər. Ev sahibi icarə müqaviləsini yeniləməkdən imtina edərsə, bunun üçün əsaslı səbəbləri olmalıdır. Bununla belə, kirayəçi bütün qanuni prosedurlara əməl edibsə və onların icarə müqaviləsi hələ də qüvvədədirsə, onlar lazımi xəbərdarlıq edilmədən evdən çıxarıla bilməzlər.
İcarəyə götürənlərin və ev sahiblərinin icarə müddətində yarana biləcək hər hansı məsələlər barədə açıq ünsiyyət qurmaları həmişə məsləhətdir. Beləliklə, mübahisələr mürəkkəb hüquqi döyüşlərə keçməzdən əvvəl sülh yolu ilə həll edilə bilər.
Buna görə də, əgər siz Al Bateen-də və ya Abu Dhabi-nin hər hansı başqa yerində satış üçün əmlak axtarırsınızsa, icarəçi və ya ev sahibi kimi hüquqlarınızı anlamaq vacibdir. RERA (Daşınmaz Əmlakın Tənzimlənməsi Agentliyi) tərəfindən nəzərdə tutulan qanunlara riayət etməklə və lazım gəldikdə peşəkar məsləhət almaqla, siz əmlak əməliyyatlarınızın rəvan və qanuni sərhədlər daxilində aparılmasını təmin edəcəksiniz.
